Is de VSME verplicht voor mijn onderneming?

Beter inzicht, minder risico, betere relaties, reputatiNee, de VSME is vrijwillig. Het is een voorstel van EFRAG om kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) een laagdrempelige manier te bieden om duurzaamheidsinformatie te rapporteren. Het kan echter wel helpen om beter samen te werken met grotere klanten die onder de CSRD vallen.e, strategie.

Wat is het voordeel van vrijwillig rapporteren volgens de VSME?

Vrijwillige rapportage via de VSME helpt je om voorbereid te zijn op vragen vanuit je keten (bijv. klanten, banken of leveranciers), versterkt je imago als duurzame onderneming en maakt je aantrekkelijker voor partners en investeerders.

Wanneer moet mijn bedrijf voldoen aan de CSRD?

De verplichting om te rapporteren onder de CSRD is uitgesteld voor veel bedrijven. Door het zogenoemde Omnibus-wetsvoorstel geldt het volgende: - Bedrijven die al onder de NFRD vielen dus OOB’s met meer dan 500 medewerkers die rapporteren in 2025 over 2024. - Grote ondernemingen (die voldoen aan twee van de drie criteria: >250 medewerkers, >€40 miljoen omzet, >€20 miljoen balanstotaal) moeten vanaf boekjaar 2027, dus rapportage in 2028, voldoen aan de CSRD. - Beursgenoteerd MKB volgd waarschijnlijk nog een jaar later. Voor micro- en kleine ondernemingen zonder beursnotering is er geen CSRD-verplichting, maar ze kunnen wel indirect worden geraakt via klanten en partners.

Wat is het verschil tussen VSME en ESRS?

De ESRS zijn de verplichte rapportagestandaarden binnen de CSRD. Ze zijn uitgebreid, technisch en vragen vaak externe expertise. De VSME is daarentegen een vereenvoudigde, vrijwillige standaard die speciaal ontwikkeld is voor kleinere ondernemingen.

Hoe kan ik starten met VSME-rapportage?

Je kunt beginnen met het verzamelen van basale duurzaamheidsinformatie, zoals je energieverbruik, CO₂-uitstoot en sociale impact. De voorgestelde structuur van de VSME is beschikbaar via EFRAG. Er zijn ook tools en adviseurs die je kunnen helpen bij het opstellen van een overzichtelijk rapport.

Waarom zou ik vrijwillig rapporteren als het niet verplicht is?

Grote bedrijven, financiers en verzekeraars moeten onder de CSRD rapporteren over hun volledige waardeketen. Dat betekent dat ze duurzaamheidsinformatie zullen opvragen bij leveranciers, waaronder mogelijk ook het MKB. Door nu al inzicht te bieden in jouw duurzaamheidsprestaties, blijf je aantrekkelijk als partner voor alle stakeholders en voorkom je dat je wordt overgeslagen bij aanbestedingen of langdurige samenwerkingen.

Komt er ook een verplichte rapportage voor het mkb in de toekomst?

Dat is nog niet zeker. Voor beursgenoteerde MKB ondernemingen komt er waarschijnlijk wél een verplichting vanaf 2028 (met opt-out tot 2028). Dit zal bekent gemaakt worden in oktober 2025 wanneer het definitieve omnibus voorstel wordt aangenomen. Voor niet-beursgenoteerd MKB is er op dit moment geen wettelijke verplichting, maar Europese en nationale overheden stimuleren vrijwillige rapportage. De verwachting is dat de druk vanuit de markt blijft toenemen.

VSME vs. CSRD: de belangrijkste verschillen en overeenkomsten

De aandacht voor duurzaamheidsrapportage groeit snel. Waar grote bedrijven sinds kort verplicht rapporteren onder de CSRD, is er ook toenemende belangstelling voor hoe kleinere bedrijven kunnen aanhaken. Hiervoor heeft EFRAG een voorstel gedaan voor de VSME: de Voluntary Sustainability Reporting Standard for SMEs. Maar wat zijn precies de verschillen en overeenkomsten tussen deze twee kaders?

Overeenkomsten tussen VSME en CSRD

Doel: Transparantie over duurzaamheid Zowel de CSRD als de VSME streven naar transparantie over de impact van ondernemingen op mens en milieu, en andersom. Ze moeten bedrijven helpen hun risico’s en kansen op het gebied van duurzaamheid inzichtelijk te maken.
Inhoudelijke thema’s: ESG Beide standaarden richten zich op de drie ESG-domeinen:
- Environmental (klimaat, water, biodiversiteit)
- Social (werknemers, mensenrechten, gemeenschap)
- Governance (bestuur, ethiek, naleving)
Rol van de waardeketen Zowel CSRD als VSME vragen aandacht voor de impact van de volledige waardeketen — dus niet alleen wat er binnen het bedrijf gebeurt, maar ook bij leveranciers en afnemers.
Dubbele materialiteit Beide benaderingen hanteren het principe van dubbele materialiteit: rapporteren over wat materieel is voor zowel het bedrijf als de samenleving.

Verschillen tussen VSME en CSRD

Aspect	CSRD	VSME
Toepassing	Verplicht voor grote ondernemingen (en later ook beursgenoteerde KMO’s)	Vrijwillig voor micro-, kleine en middelgrote bedrijven
Rapportagedruk	Hoog, met gedetailleerde eisen en verplichte audit	Licht, bedoeld als pragmatische opstap
Kaders en structuur	Gebaseerd op Europese ESRS-standaarden	Voorstel is simpeler en gestandaardiseerd in begrijpelijke taal
Controle/audit	Assurance verplicht vanaf 2026	Geen assurance vereist (vrijwillig)
Kosten en complexiteit	Hoog, vaak externe expertise nodig	Beperkt, laagdrempelige toepassing mogelijk

Wat betekent dit voor jouw organisatie?

Grote bedrijven moeten aan de slag met de CSRD en rapporteren conform de European Sustainability Reporting Standards (ESRS).
Kleine en middelgrote bedrijven kunnen via de VSME vrijwillig rapporteren. Dit wordt steeds relevanter, omdat grote bedrijven hen via de keten gaan bevragen over duurzaamheidsgegevens.
De VSME is dus niet alleen een tool voor vrijwillige rapportage, maar ook een voorbereiding op toekomstige eisen vanuit klanten en financiers.

Conclusie

De CSRD en de VSME hebben een vergelijkbaar doel en structuur, maar verschillen sterk in complexiteit, verplichting en doelgroep. Waar de CSRD een juridisch kader is voor grote bedrijven, biedt de VSME een toegankelijke instap voor kleinere ondernemingen om hun duurzaamheidsinspanningen zichtbaar te maken. Met de groeiende druk vanuit de keten is het voor mkb’s verstandig om nu al te starten met rapporteren — vrijwillig of niet.

Meer weten? Neem contact op.

Is de VSME verplicht voor mijn onderneming?: Nee, de VSME is vrijwillig. Het is een voorstel van EFRAG om kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) een laagdrempelige manier te bieden om duurzaamheidsinformatie te rapporteren. Het kan echter wel helpen om beter samen te werken met grotere klanten die onder de CSRD vallen.
Wat is het voordeel van vrijwillig rapporteren volgens de VSME?: Vrijwillige rapportage via de VSME helpt je om voorbereid te zijn op vragen vanuit je keten (bijv. klanten, banken of leveranciers), versterkt je imago als duurzame onderneming en maakt je aantrekkelijker voor partners en investeerders.
Wanneer moet mijn bedrijf voldoen aan de CSRD?: De verplichting om te rapporteren onder de CSRD is uitgesteld voor veel bedrijven. Door het zogenoemde Omnibus-wetsvoorstel geldt het volgende: - Bedrijven die al onder de NFRD vielen dus OOB’s met meer dan 500 medewerkers die rapporteren in 2025 over 2024. - Grote ondernemingen (die voldoen aan twee van de drie criteria: >250 medewerkers, >€40 miljoen omzet, >€20 miljoen balanstotaal) moeten vanaf boekjaar 2027, dus rapportage in 2028, voldoen aan de CSRD. - Beursgenoteerd MKB volgd waarschijnlijk nog een jaar later. Voor micro- en kleine ondernemingen zonder beursnotering is er geen CSRD-verplichting, maar ze kunnen wel indirect worden geraakt via klanten en partners.
Wat is het verschil tussen VSME en ESRS?: De ESRS zijn de verplichte rapportagestandaarden binnen de CSRD. Ze zijn uitgebreid, technisch en vragen vaak externe expertise. De VSME is daarentegen een vereenvoudigde, vrijwillige standaard die speciaal ontwikkeld is voor kleinere ondernemingen.
Hoe kan ik starten met VSME-rapportage?: Je kunt beginnen met het verzamelen van basale duurzaamheidsinformatie, zoals je energieverbruik, CO₂-uitstoot en sociale impact. De voorgestelde structuur van de VSME is beschikbaar via EFRAG. Er zijn ook tools en adviseurs die je kunnen helpen bij het opstellen van een overzichtelijk rapport.
Waarom zou ik vrijwillig rapporteren als het niet verplicht is?: Grote bedrijven, financiers en verzekeraars moeten onder de CSRD rapporteren over hun volledige waardeketen. Dat betekent dat ze duurzaamheidsinformatie zullen opvragen bij leveranciers, waaronder mogelijk ook het MKB. Door nu al inzicht te bieden in jouw duurzaamheidsprestaties, blijf je aantrekkelijk als partner voor alle stakeholders en voorkom je dat je wordt overgeslagen bij aanbestedingen of langdurige samenwerkingen.
Komt er ook een verplichte rapportage voor het mkb in de toekomst?: Dat is nog niet zeker. Voor beursgenoteerde MKB ondernemingen komt er waarschijnlijk wél een verplichting vanaf 2028 (met opt-out tot 2028). Dit zal bekent gemaakt worden in oktober 2025 wanneer het definitieve omnibus voorstel wordt aangenomen. Voor niet-beursgenoteerd MKB is er op dit moment geen wettelijke verplichting, maar Europese en nationale overheden stimuleren vrijwillige rapportage. De verwachting is dat de druk vanuit de markt blijft toenemen.